KINH ĐẠI BÁT NHÃ BA LA MẬT ĐA _ Từ quyển 551 đến quyển 560

[chimvacgoidan]

KINH ĐẠI BÁT NHÃ BA LA MẬT ĐA

Quyển 559

__________________________________________________ ______________________________________


Thiện Hiện lại bạch:

- Bạch Thế Tôn! Nếu các Bồ-tát luôn hiểu biết như thế thì đó là Bát-nhã ba-la-mật-đa.

Phật dạy:

- Đúng vậy! Vì hoàn toàn thanh tịnh.

Thiện Hiện lại bạch:

- Bạch Thế Tôn! Bát-nhã ba-la-mật-đa như thế chẳng phải bờ này, chẳng phải bờ kia, chẳng phải trung gian.

Phật dạy:

- Đúng vậy! Vì hoàn toàn thanh tịnh.

Thiện Hiện lại bạch:

- Bạch Thế Tôn! Nếu các Bồ-tát phát sanh tưởng như thế thì bỏ xa Bát-nhã ba-la-mật-đa.

Phật dạy:

- Hay thay! Hay thay! Thiện Hiện! Các Bồ-tát này chấp trước danh, chấp trước tướng.

Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật:

- Bạch Thế Tôn! Hi hữu thay! Bạch Thế Tôn! Ngài vì Bồ-tát chỉ dạy, phân biệt rốt ráo tướng chấp trước Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa.

Khi ấy, Xá-lợi Tử hỏi Thiện Hiện:

- Thế nào là Bồ-tát phát sanh tướng chấp trước Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa?

Thiện hiện thưa:

- Nếu các Bồ-tát bảo sắc là Không thì gọi là chấp trước; bảo thọ, tưởng, hành, thức là Không thì gọi là chấp trước. Bảo pháp ba đời là pháp ba đời thì gọi là chấp trước. Nghĩa là các Bồ-tát từ khi mới phát tâm vô lượng phước phát sanh thì gọi là chấp trước.

Lúc ấy, trời Ðế Thích hỏi Thiện Hiện:

- Do nhân duyên nào như thế cũng gọi là chấp trước?

Thiện hiện thưa:

- Vì có chấp tâm nên cho là tâm chấp này có thể hồi hướng Vô thượng Bồ-đề nên gọi là chấp trước.

Kiều-thi-ca! Bản tánh của tâm là Không, không thể hồi hướng. Nếu các Bồ-tát muốn dạy người khác hướng tới đại Bồ-đề thì nên theo thật tướng để chỉ bày khuyến khích, dẫn dắt, khen ngợi, khích lệ, chúc mừng, không tổn hại mình cũng không tổn hại người khác, chư Phật Thế Tôn đồng chấp nhận, vì xa lìa tất cả phân biệt chấp trước.

[chimvacgoidan]

KINH ĐẠI BÁT NHÃ BA LA MẬT ĐA

Quyển 559

__________________________________________________ ______________________________________


Bấy giờ, Thế Tôn khen Thiện Hiện:

- Lành thay! Lành thay! Ông có thể giảng thuyết phân biệt cho các Bồ-tát về tướng chấp trước, làm cho các Bồ-tát hiểu biết rõ để xa lìa. Lại có các chấp trước nhỏ nhiệm khác sẽ nói cho ông, ông nên lắng nghe.

Thiện Hiện bạch Phật:

- Bạch Thế Tôn! Cúi xin Thế Tôn chỉ dạy.

Phật bảo Thiện Hiện:

- Nếu thiện nam tử trụ Bồ-tát thừa v.v… ở chỗ chư Phật chấp thủ tướng nhớ nghĩ thì tùy theo tướng đã chấp thủ đều gọi là chấp trước. Nếu ở trong pháp vô lậu của chư Phật Thế Tôn ba đời càng sanh tùy hỷ, tùy hỷ rồi hồi hướng Bồ-đề cho các hữu tình, thì cũng gọi là chấp trước. Vì thật tánh các pháp chẳng phải bao gồm ba đời, chẳng thể chấp thủ tướng, chẳng thể phan duyên, cũng không có việc thấy, nghe, hiểu biết, chẳng thể hồi hướng Vô thượng Chánh giác.

Thiện Hiện bạch Phật:

- Bạch Thế Tôn! Thật tánh các pháp rất là sâu xa?

Phật dạy:

- Đúng vậy! Vì bản tánh ly.

Thiện Hiện lại bạch:

- Bạch Thế Tôn! Bát-nhã ba-la-mật-đa như thế đều nên kính lễ?

Phật dạy:

- Đúng vậy! Vì pháp tánh không tạo tác, không giác tri.

Thiện Hiện bạch:

- Bạch Thế Tôn! Bản tánh của các pháp không có sự tạo tác, không có sự giác tri ư?

Phật dạy:

- Đúng vậy! Bản tánh các pháp chỉ có một, không hai, không tạo, không tác, chẳng thể giác tri, chẳng thể phân biệt. Nếu các Bồ-tát biết như thế thì có thể xa lìa tất cả chấp trước.

[chimvacgoidan]

KINH ĐẠI BÁT NHÃ BA LA MẬT ĐA

Quyển 559

__________________________________________________ ______________________________________


Thiện Hiện lại bạch:

- Bạch Thế Tôn! Bát-nhã ba-la-mật-đa như thế khó có thể hiểu rõ được?

Phật dạy:

- Đúng vậy! Vì không có người hiểu biết.

Thiện Hiện lại bạch:

- Bạch Thế Tôn! Bát-nhã ba-la-mật-đa như thế chẳng thể nghĩ bàn?

Phật dạy:

- Đúng vậy! Vì chẳng phải tâm, tâm sở có thể biết.

Thiện Hiện lại bạch:

- Bạch Thế Tôn! Bát-nhã ba-la-mật-đa như thế không có sự tạo tác?

Phật dạy:

- Đúng vậy! Vì các sự tạo tác không thể đắc vậy.

Thiện Hiện lại hỏi:

- Bạch Thế Tôn! Bồ-tát hành Bát-nhã ba-la-mật-đa như thế nào?

Phật dạy:

- Nếu Bồ-tát không hành sắc, cũng không hành thọ, tưởng, hành, thức thì chính là hành Bát-nhã ba-la-mật-đa. Nếu không hành Không của sắc, cũng không hành Không của thọ, tưởng, hành, thức thì chính là hành Bát-nhã ba-la-mật-đa. Nếu không hành tướng chẳng viên mãn của sắc, cũng không hành tướng chẳng viên mãn của thọ, tưởng, hành, thức thì chính là hành Bát-nhã ba-la-mật-đa.

Vì sao? Vì sắc chẳng viên mãn tức là chẳng phải sắc. Thọ, tưởng, hành, thức chẳng viên mãn tức là chẳng phải thọ, tưởng, hành, thức. Nếu không hành như thế thì chính là hành Bát-nhã ba-la-mật-đa.

Khi ấy, Thiện Hiện bạch Phật:

- Bạch Thế Tôn! Thật lạ thay! Bạch Thiện Thệ! Thật hi hữu thay! Ngài có thể chấp trước mà nói tướng không chấp trước.

[chimvacgoidan]

KINH ĐẠI BÁT NHÃ BA LA MẬT ĐA

Quyển 559

__________________________________________________ ______________________________________


Phật bảo Thiện Hiện:

- Nếu không hành tướng sắc, thọ, tưởng, hành, thức, không chấp trước thì chính là hành Bát-nhã ba-la-mật-đa. Nếu các Bồ-tát luôn hành như thế thì đối với các sắc, thọ, tưởng, hành, thức không sanh chấp trước, đối với quả Dự lưu cho đến quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề không sanh chấp trước. Vì sao? Vì vượt tất cả chấp trước, sự không ngăn ngại gọi là trí nhất thiết.

Như vậy, này Thiện Hiện! Nếu Bồ-tát muốn vượt qua các chấp trước thì nên hành Bát-nhã ba-la-mật-đa.

Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật:

- Bạch Thế Tôn! Thật hi hữu! Pháp tánh sâu xa nếu nói hay chẳng nói đều không tăng giảm.

Phật bảo Thiện Hiện:

- Đúng như vậy! Đúng như vậy! Ví như hư không, giả sử trọn đời chư Phật hoặc khen, hoặc chê nhưng hư không vẫn không tăng, không giảm. Pháp tánh sâu xa cũng như thế, nói hay chẳng nói đều không tăng, không giảm. Ví như người được biến hóa ngay khi được khen hay chê không vui, không buồn, chẳng tăng, chẳng giảm. Pháp tánh sâu xa cũng như thế, nói hay chẳng nói vẫn như xưa không khác.

Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật:

- Bạch Thế Tôn! Các chúng Bồ-tát thực hành Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa là việc làm rất là khó. Nghĩa là Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa hoặc tu hay chẳng tu vẫn không tăng, không giảm, không tấn, không thối. Các chúng Bồ-tát tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa như tu hư không, hoàn toàn không sở hữu. Các chúng Bồ-tát, hữu tình chúng ta đều nên kính lễ, tôn trọng, khen ngợi. Vì sao? Vì các chúng Bồ-tát độ hữu tình nên mặc áo giáp công đức. Như có người mặc áo giáp bền chắc, muốn chiến đấu với hư không. Các chúng Bồ-tát vì độ hữu tình nên mặc áo giáp công đức. Như có người khỏe mạnh muốn nắm lấy hư không để ở chỗ cao đẹp. Các chúng Bồ-tát vì các loài hữu tình như hư không, cầu thẳng tới quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, gọi là đại dõng mãnh, đại tinh tấn Ba-la-mật-đa.

Khi đó có Bí-sô nghĩ: Nên kính lễ Bát-nhã ba-la-mật-đa, vì trong đó hoàn toàn không có các pháp sanh diệt.

[chimvacgoidan]

KINH ĐẠI BÁT NHÃ BA LA MẬT ĐA

Quyển 559

__________________________________________________ ______________________________________


Lúc ấy, trời Ðế Thích hỏi Thiện Hiện:

- Bồ-tát muốn học Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa thì phải học như thế nào?

Thiện hiện thưa:

- Bồ-tát muốn học Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa nên như hư không siêng năng tinh tấn tu học.

Trời Ðế Thích lại bạch Phật:

- Bạch Thế Tôn! Nếu các hữu tình học Bát-nhã ba-la-mật-đa thì làm sao bảo vệ?

Thiện Hiện bảo Ðế Thích:

- Ông thấy pháp ấy có thể bảo hộ được không?

Thiên Ðế Thích bạch:

- Bạch Đại đức! Không.

Thiện Hiện bảo:

- Nếu các Bồ-tát đúng như đại Bát-nhã ba-la-mật-đa giảng thuyết mà hành thì chính là bảo hộ. Nếu lìa Bát-nhã ba-la-mật-đa thì nhơn phi nhơn v.v... đều được tiện lợi.

Kiều-thi-ca! Người nào muốn bảo vệ các Bồ-tát thực hành Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, thì chẳng khác gì có người phát tâm tinh tấn bảo vệ hư không, chỉ luống uổng mệt nhọc, hoàn toàn không ích lợi.

Kiều-thi-ca! Ai có thể giữ gìn tiếng vang v.v... chăng?

Thiên Ðế Thích bạch:

- Bạch Đại đức! Không.

Thiện Hiện bảo:

- Nếu người nào muốn bảo vệ các Bồ-tát thực hành Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa thì cũng như vậy, luống uổng mệt nhọc, hoàn toàn không ích lợi.

Kiều-thi-ca! Các chúng Bồ-tát thực hành Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, mặc dù biết các pháp đều như tiếng vang v.v... nhưng không quán thấy, cũng chẳng chỉ rõ được ai có thể an trụ như thế thì chính là hành Bát-nhã ba-la-mật-đa.

Bấy giờ, với năng lực, oai thần của Thế Tôn, nên khiến cho Bốn Đại Thiên vương, Đại Phạm vương và trời Ðế Thích v.v... cùng tất cả Thiên chúng ở thế giới tam thiên đại thiên đi đến chỗ Phật, đảnh lễ chân Phật, rồi lui đứng một bên. Nhờ thần lực của Phật nên đều được thấy ngàn đức Phật ở thế giới trong mười phương tuyên thuyết danh tự, tướng trạng Bát-nhã ba-la-mật-đa đồng như nơi đây. Đứng đầu chúng Bí-sô thỉnh thuyết Bát-nhã ba-la-mật-đa đều tên là Thiện Hiện. Đứng đầu chúng chư Thiên gạn hỏi Bát-nhã ba-la-mật-đa đều tên là Ðế Thích.

[chimvacgoidan]

KINH ĐẠI BÁT NHÃ BA LA MẬT ĐA

Quyển 559

__________________________________________________ ______________________________________


Thế Tôn bảo Thiện Hiện:

- Bồ-tát Từ Thị khi chứng quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề liền dùng danh tự này, cũng ở chỗ này tuyên thuyết Bát-nhã ba-la-mật-đa.

Khi ấy, Thiện Hiện bạch Phật:

- Bạch Thế Tôn! Khi Bồ-tát Từ Thị sẽ chứng quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề dùng những danh tự nào để ở ngay chỗ này tuyên thuyết Bát-nhã ba-la-mật-đa?

Phật bảo Thiện Hiện:

- Bồ-tát Từ Thị khi chứng quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề chẳng nói pháp sắc là Không; chẳng nói pháp thọ, tưởng, hành, thức là Không. Chẳng nói pháp sắc buộc mở; chẳng nói pháp thọ, tưởng, hành, thức buộc mở.

Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật:

- Bạch Thế Tôn! Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa rất là thanh tịnh?

Phật bảo Thiện Hiện:

- Vì sắc thanh tịnh nên Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa rất là thanh tịnh. Vì thọ, tưởng, hành, thức thanh tịnh nên Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa rất là thanh tịnh. Vì hư không thanh tịnh nên Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa rất là thanh tịnh. Vì sắc không nhiễm nên Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa rất là thanh tịnh. Vì thọ, tưởng, hành, thức không nhiễm nên Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa rất là thanh tịnh. Vì hư không không nhiễm nên Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa rất là thanh tịnh.

Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật:

- Bạch Thế Tôn! Nếu các hữu tình thọ trì, đọc tụng Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, thì chắc chắn không bị chết bất ngờ, cũng không bị bệnh bất ngờ và tai họa bất ngờ, thường được vô lượng trăm ngàn thiên thần cung kính vây quanh đi theo bảo vệ. Nếu thiện nam tử, thiện nữ v.v... trong mỗi ngày mồng tám, mười bốn, mười lăm của một tháng bất cứ chỗ nào cũng đọc tụng, giảng nói Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa thì sẽ được vô biên công đức thù thắng lợi ích.

Phật bảo Thiện Hiện:

- Đúng như vậy! Đúng như vậy! Như lời ông nói. Thiện Hiện nên biết! Khi thuyết, khi nghe v.v… Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa có nhiều trở ngại. Vì sao? Vì Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa là ngọc báu lớn, nên có nhiều giặc oán, đối với tất cả pháp không đắm trước, không chấp thủ. Vì sao? Vì tất cả pháp đều không sở hữu, bất khả đắc vậy.

[chimvacgoidan]

KINH ĐẠI BÁT NHÃ BA LA MẬT ĐA

Quyển 559

__________________________________________________ ______________________________________


Thiện Hiện nên biết! Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa đối với tất cả pháp không sở đắc nên chẳng phải có thể nhiễm, chẳng phải bị nhiễm. Vì sao? Vì pháp không chẳng thể nhiễm pháp không vậy. Do không nhiễm nên gọi là vô nhiễm Ba-la-mật-đa. Do Bát-nhã ba-la-mật-đa này không nhiễm dơ nên tất cả các pháp khác cũng không nhiễm dơ. Nếu đối với việc như thế cũng chẳng phân biệt là hành Bát-nhã ba-la-mật-đa.

Thiện Hiện nên biết! Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa vì không phân biệt nên đối với tất cả pháp không thấy, chẳng thấy, không thủ, không xả.

Khi ấy có vô lượng trăm ngàn Thiên tử trụ trong hư không vui mừng hớn hở, cùng đồng thanh xướng lời chúc mừng:

- Chúng con ngày nay ở châu Thiệm-bộ, được thấy Phật chuyển vận bánh xe diệu pháp lần thứ hai.

Bấy giờ, Thế Tôn bảo Thiện Hiện:

- Bánh xe pháp như thế chẳng phải chuyển lần thứ nhất, cũng chẳng phải chuyển lần thứ hai, vì Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa không xoay chuyển vậy.

Thiện Hiện bạch Phật:

- Bạch Thế Tôn! Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa chính là Ba-la-mật-đa rộng lớn, đối với tất cả pháp không trói buộc, không dính mắc. Mặc dù chứng Bồ-đề nhưng không có sự chứng, mặc dù chuyển vận bánh xe pháp nhưng không có sự chuyển vận. Không có pháp có thể chỉ rõ, không có pháp có thể hiển bày, không có pháp có thể đắc, không có pháp có thể chuyển, không có pháp có thể vận. Vì tất cả pháp hoàn toàn không sanh, cũng không diệt. Vì không sanh diệt nên không chuyển xoay.

Thế Tôn bảo Thiện Hiện:

- Đúng như vậy! Đúng như vậy! Vì sao? Vì trong pháp vô tánh lấy không, vô tướng, vô nguyện, vô tác, vô sanh, vô diệt, hoặc chuyển, hoặc xoay đều không thể đắc. Nếu người nào có thể tuyên thuyết, chỉ dạy được như thế thì gọi là người tuyên thuyết Bát-nhã ba-la-mật-đa thiện tịnh. Trong đây hoàn toàn không có người giảng thuyết, người lãnh thọ, cũng không có người chứng đắc Niết-bàn, cũng không có người nói pháp ruộng phước. Vì ruộng phước không nên tánh phước cũng không. Danh ngôn biểu thị đều chẳng thể đắc, nên gọi là Bát-nhã ba-la-mật-đa rộng lớn.

[chimvacgoidan]

KINH ĐẠI BÁT NHÃ BA LA MẬT ĐA

Quyển 559

__________________________________________________ ______________________________________


Bấy giờ, Thiện Hiện bạch Phật:

- Bạch Thế Tôn! Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa là vô biên Ba-la-mật-đa, như hư không rộng lớn không biên giới vậy. Đây là chánh đẳng Ba-la-mật-đa, vì tánh tất cả pháp bình đẳng vậy. Đây là viễn ly Ba-la-mật-đa, vì tất cả pháp hoàn toàn Không vậy. Đây là khó hàng phục Ba-la-mật-đa, vì tất cả pháp chẳng thể đắc vậy. Đây là không dấu vết Ba-la-mật-đa, vì tất cả pháp không danh tự, hình thể vậy. Đây là vô hành Ba-la-mật-đa, vì tất cả pháp không qua lại vậy. Đây là vô đoạt Ba-la-mật-đa, vì tất cả pháp chẳng thể nắm bắt vậy. Đây là vô tận Ba-la-mật-đa, vì tất cả pháp không thể tận vậy. Đây là vô sanh Ba-la-mật-đa, vì tất cả pháp chẳng thể sanh vậy. Đây là vô tác Ba-la-mật-đa, vì các tác giả chẳng thể đắc vậy. Đây là vô tri Ba-la-mật-đa, vì các sự hiểu biết chẳng thể đắc vậy. Đây là vô chuyển Ba-la-mật-đa, vì các việc sanh tử chẳng thể đắc vậy. Đây là vô cấu Ba-la-mật-đa, vì phiền não sạch vậy. Đây là vô nhiễm Ba-la-mật-đa, vì chỗ nương tựa chẳng thể đắc vậy. Đây là vô hoại Ba-la-mật-đa, vì lìa biên giới trước vậy. Đây là như huyễn Ba-la-mật-đa, vì tất cả pháp đều không sanh vậy. Đây là như mộng Ba-la-mật-đa, vì tánh các ý thức bình đẳng vậy. Đây là vô hý luận Ba-la-mật-đa, vì biết tánh các hý luận bình đẳng vậy. Đây là vô tư lự Ba-la-mật-đa, vì các pháp tư lự hoàn toàn không có vậy. Đây là vô động chuyển Ba-la-mật-đa, vì an trụ pháp giới vậy. Đây là lìa nhiễm Ba-la-mật-đa, vì tất cả pháp chẳng hư vọng vậy. Đây là vô tác dụng Ba-la-mật-đa, vì tất cả pháp không phân biệt vậy. Đây là vắng lặng Ba-la-mật-đa, vì tướng tất cả pháp chẳng thể đắc vậy. Đây là vô phiền não Ba-la-mật-đa, vì lìa lỗi lầm vậy. Đây là vô hữu tình Ba-la-mật-đa, vì Niết-bàn của hữu tình chẳng thể đắc vậy. Đây là vô đoạn Ba-la-mật-đa, vì tất cả pháp không phát khởi vậy. Đây là không hai bên Ba-la-mật-đa, vì đối với tất cả pháp không chấp trước vậy. Đây là không chấp trước Ba-la-mật-đa, vì bậc Nhị thừa không phân biệt vậy. Đây là vô phân biệt Ba-la-mật-đa, vì biết tánh các sự phân biệt bình đẳng vậy. Đây là vô lượng Ba-la-mật-đa, vì pháp không lường vậy. Đây là vô khởi Ba-la-mật-đa, vì lìa ngã pháp vậy. Đây là hư không Ba-la-mật-đa, vì đối với tất cả pháp đều không ngăn ngại vậy. Đây là bất sanh Ba-la-mật-đa, vì tất cả pháp đều chẳng sanh khởi vậy. Đây là vô thường Ba-la-mật-đa, vì tất cả pháp thường không tánh vậy. Đây là khổ Ba-la-mật-đa, vì pháp bức não tánh bình đẳng vậy. Đây là vô ngã Ba-la-mật-đa, vì không chấp trước tất cả pháp vậy. Đây là Không Ba-la-mật-đa, vì tất cả pháp chẳng thể đắc vậy. Đây là vô tướng Ba-la-mật-đa, vì tất cả pháp lìa các tướng vậy. Đây là vô nguyện Ba-la-mật-đa, vì tất cả pháp không có sự thành tựu vậy. Đây là lực Ba-la-mật-đa, vì tất cả pháp chẳng thể khuất phục vậy. Đây là vô lượng Phật pháp Ba-la-mật-đa, vì quá số lượng vậy. Đây là vô sở úy Ba-la-mật-đa, vì tâm không khiếp sợ vậy. Đây là chơn như Ba-la-mật-đa, vì tất cả pháp chẳng hư vọng vậy. Đây là bản thể Ba-la-mật-đa, vì tất cả pháp không tự tánh.

Phật bảo Thiện Hiện:

- Đúng như vậy! Đúng như vậy! Như lời ông nói.

[chimvacgoidan]

KINH ĐẠI BÁT NHÃ BA LA MẬT ĐA

Quyển 559

__________________________________________________ ______________________________________


PHẨM BẤT TƯ NGHÌ 01


Khi ấy, trời Ðế Thích nghĩ: Nếu có người chỉ nghe Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa thì nên biết người đó đã từng cúng dường chư Phật, và phát thệ nguyền rộng lớn, huống là người có thể thọ trì, đọc tụng, biên chép, giảng thuyết cho người khác, như lời dạy tu hành, thì nên biết người này đã ở chỗ vô lượng Phật quá khứ, gần gũi cúng dường, trồng nhiều căn lành, từng được nghe Bát-nhã ba-la-mật-đa. Nghe xong thọ trì, đọc tụng, biên chép giảng thuyết cho người khác, như lời dạy tu hành. Hoặc đối với Kinh này thường hỏi, thường đáp, nhờ năng lực phước của đời trước nên nay thành tựu được việc này. Nếu các hữu tình đã từng cúng dường vô lượng chư Phật, công đức đã thuần tịnh, thì nghe Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa tâm người đó không kinh, không sợ, chẳng khiếp.

Xá-lợi Tử biết tâm niệm của trời Ðế Thích, liền bạch Phật:

- Bạch Thế Tôn! Nếu các Bồ-tát đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa có thể sanh tin hiểu thì nên biết người này giống như các Đại Bồ-tát Bất thối chuyển. Vì sao? Vì Bát-nhã ba-la-mật-đa như thế lý thú sâu xa rất khó tin khó hiểu. Nếu người ở đời trước tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa dài lâu, ở trước Phật thưa hỏi, lắng nghe, lãnh thọ, chẳng ở chỗ Phật trồng nhiều căn lành thì đâu có thể mới vừa được nghe liền có thể tin hiểu.

Hoặc có người nghe thuyết Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, hủy báng chống đối thì nên biết người này đời trước đã hủy báng, chống đối Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa. Vì sao? Vì người ngu như thế ít có căn lành, nên đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa không sanh lòng tin thanh tịnh, chưa từng thưa hỏi Phật và các đệ tử nghĩa sâu xa, nên nghe thuyết nghĩa thú Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, hủy báng, chống đối.

Trời Ðế Thích thưa hỏi Xá-lợi Tử:

- Bát-nhã ba-la-mật-đa như thế lý thú sâu xa, rất khó tin hiểu. Có các người tin ưa, tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa chưa lâu, nghe nói về nghĩa thú sâu xa trong đó không tin hiểu, chưa phải là hiếm có. Nếu người lễ kính Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa tức là là lễ kính trí Nhất thiết trí.

Xá-lợi Tử bảo:

- Đúng như vậy! Đúng như vậy! Như lời ông nói. Vì sao? Kiều-thi-ca! Vì sự đắc trí Nhất thiết trí của Như Lai đều từ Bát-nhã ba-la-mật-đa mà sanh ra. Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa lại nhờ trí Nhất thiết trí của Như Lai mà có.

[chimvacgoidan]

KINH ĐẠI BÁT NHÃ BA LA MẬT ĐA

Quyển 559

__________________________________________________ ______________________________________


Kiều-thi-ca! Các chúng Bồ-tát nên hành như thế. Nên trụ như thế. Nên học Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như thế.

Khi ấy, trời Ðế Thích bạch Phật:

- Bạch Thế Tôn! Các chúng Bồ-tát làm cách nào để gọi là hành Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, để gọi là trụ Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, để gọi là học Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa?

Bấy giờ, Phật khen trời Ðế Thích:

- Lành thay! Lành thay! Ông nương năng lực của Phật nên mới có thể hỏi Như Lai nghĩa sâu xa như thế.

Kiều-thi-ca! Các chúng Bồ-tát thực hành Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, nếu không trụ sắc thì cũng không trụ đây là sắc, như vậy là học sắc. Nếu không trụ thọ, tưởng, hành, thức thì cũng không trụ đây là thọ, tưởng, hành, thức, như vậy là học thọ, tưởng, hành, thức.

Lại nữa, Kiều-thi-ca! Các chúng Bồ-tát thực hành Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa nếu không học sắc thì cũng không học đây là sắc, như vậy là không trụ sắc. Nếu không học thọ, tưởng, hành, thức thì cũng không học đây là thọ, tưởng, hành, thức, như vậy là không trụ thọ, tưởng, hành, thức.

Kiều-thi-ca! Như vậy gọi là Bồ-tát hành Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, cũng gọi là trụ Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, cũng gọi là học Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa.

Xá-lợi Tử bạch Phật:

- Bạch Thế Tôn! Bát-nhã ba-la-mật-đa như thế rất là sâu xa, khó thể đo lường, khó có thể nắm bắt, không có giới hạn.

Phật bảo Xá-lợi Tử:

- Đúng như vậy! Đúng như vậy! Như lời ông nói.

Xá-lợi Tử! Các chúng Bồ-tát thực hành Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, nếu không trụ tánh sâu xa của sắc thì cũng không trụ đây là tánh sâu xa của sắc, như vậy là học tánh sâu xa của sắc. Nếu không trụ tánh sâu xa của thọ, tưởng, hành, thức thì cũng không trụ đây là tánh sâu xa của thọ, tưởng, hành, thức, như vậy là học tánh sâu xa của thọ, tưởng, hành, thức.