Những đoá hoa thiền

[cunconmocoi]

31. Không biết gã này.

Khế Xung là một vị đại sư ở thời Minh Trị, trụ trì Đông Phúc Tự nhiều năm. Một hôm đại tướng quân Bắc Viên là Tổng Đốc Kinh Đô đến thăm viếng. Thị giả đưa danh thiếp có mấy chữ "Tổng Đốc Kinh Đô Bắc Viên" trình lên.
Thiền sư nói:
- Ta chẳng có quan hệ gì với gã Tổng đốc này, bảo gã hãy đi đi.
Thị giả đưa trả danh thiếp.
Bắc Viên ngỏ lời xin lỗi :
- Đó là lỗi của ta, (bèn lấy bút xóa bốn chữ Tổng Đốc Kinh Đô), phiền thầy trao lại.
Thiền sư đọc danh thiếp nói:
- A, thì ra là Bắc Viên, ta tiếp gã này.

Danh lợi, địa vị, của cải, thành tựu thường làm che mất chân ngã, làm chúng ta mê man như du tử lạc lối về nhà.

----------------

Mọi danh vị thế gian nên bỏ lại ngoài cổng chùa, vào cửa Thiền thì kể cả những danh vị xuất thế gian như Hòa thượng, Thượng tọa, Đại đức v....v.... cũng đều vô nghĩa. Chỉ có những tâm hồn còn khép kín hay đã mở toang mà thôi !

[cunconmocoi]

32. Đại ý Phật Pháp.

Có ông tăng hỏi Thạch Sương:
- Đại ý Phật pháp là thế nào?
- Ngày xuân, gà gáy.
- Đệ tử không hiểu.
- Trung thu, chó sủa.

Đạo là do tham cứu những sự vật tầm thường mà ngộ.

------------------

Có gì không phải là Phật pháp đâu ! (Vạn pháp vô phi Phật pháp)

[cunconmocoi]

33. Con lừa.

Quang Dũng là truyền thừa của Ngưỡng Sơn, một hôm về thăm Ngưỡng Sơn.
Ngưỡng Sơn hỏi:
- Đến làm gì?
- Đến tham bái hòa thượng.
- Còn thấy lão tăng không?
- Thấy!
Ngưỡng Sơn lại hỏi:
- Thấy lão Tăng giống con lừa không?
- Lão Tăng cũng không giống Phật.
- Vậy giống cái gì?
- Nếu giống cái gì thì đối với con lừa có gì là khác biệt đâu?
Ngưỡng Sơn nghe rồi khen rằng:
- Ta dùng câu này 20 năm rồi để khảo nghiệm mà chỉ có con là đáp được, thật là phàm thánh tận tình hộ trì!

Câu đáp của Quang Dũng chỉ rằng ông đã thể hội Tánh, Tướng là một.

_______________

Quang Dũng nào có biết "Tánh là gì, mà Tướng lại là chi ?" Chỉ biết H.t không hề giống con gì !

[cunconmocoi]

34. Trời đất cùng cười.

Một tối, Dược Sơn lên núi kinh hành, đột nhiên mây tan, lộ vầng trăng sáng, thiền sư bỗng phá lên cười. Kết quả là dân dưới núi trong vòng 10 dậm đều nghe thấy tiếng cười, không biết ở đâu tới. Ngày hôm sau, mọi người đều hỏi nhau, tin tức lan truyền tới núi, chúng đệ tử nói rằng:"Đó chính là sư phụ chúng tôi đêm qua tại đỉnh núi cười đó."
(Cảnh Đức Truyền Đăng Lục)

Dược Sơn đã vong ngã, hòa cùng trời đất thành một thể mà cười lớn vậy. Lý Cao có làm một bài thơ tặng Dược Sơn nói về chuyện này:

選 得 幽 居 合 野 情
Tuyển đắc u cư hiệp dã tình
終 年 無 送 亦 無 迎
Chung niên vô tống diệc vô nghinh
有 時 直 上 孤 鋒 頂
Hữu thời trực thượng cô phong đỉnh
月 下 披 雲 叫 一 聲
Nguyệt hạ phi vân khiếu nhất thanh

---------------

Chọn chốn cô liêu thỏa dạ quê
Quanh năm nào biết đón đưa gì
Có khi lên tận đầu non vắng
Điểm nguyệt khơi mây lớn giọng kỳ.

(Tuệ Sĩ dịch)

Hòa Sơn cũng đã từng nói qua "Lạ thật! Lạ thật! Giả như ta cười thì trời cũng cười, đất cũng cười!"

____________

Được chốn thâm sơn thỏa tấc lòng,
Quanh năm dưa muối cũng là xong.
Có khi lên tận đầu non vắng,
Sảng khoái kêu vang, dậy đất trời.

[cunconmocoi]

35. Tạp dịch.

Một hôm Tây Viên đun nước để tắm, một ông Tăng thấy nói rằng:
- Những việc tạp dịch này, thiền sư để các chú tiểu lo được rồi!
Tây Viên không nói, chỉ phủi tay.

Thiền phải do tự mình thể hội, không thể nhờ kẻ khác.*

_____________

*
Đành rằng câu này không có gì sai, nhưng dùng nó thay lời bình là soạn giả đã "cả nghĩ" rồi !

Chỉ việc đun nước tắm thôi, có gì quan trọng đâu ?!

[cunconmocoi]

36. Hai rồng tranh châu.

Một ông tăng hỏi Thủ Sơn :
- Hai rồng tranh châu, con nào được?
- Con được, thua.
- Con không được, thì sao?
- Châu ở đâu?

Châu chỉ tự tánh; được, thua chỉ sai biệt là hiện tượng giới. Không thể tìm tự tánh trong sự sai biệt.

____________

Một ông tăng hỏi Thủ Sơn :

_ Hai rồng tranh châu, con nào được?

_ Rỗi hơi !

[cunconmocoi]

37. Mới vào cửa Thiền.

Ông tăng hỏi :
- Đệ tử mới vào cửa Thiền, xin thiền sư chỉ dậy.
Trần Tôn Túc đáp:
- Ngươi không biết cách hỏi.
- Vậy sao, ý của thiền sư là gì?
- Tha cho ngươi 30 gậy, hãy tự mang đi.

Đừng hỏi người, hãy tự hỏi mình.

____________

Trần Tôn Túc là ai ? Trong tay không có "Thượng phương bảo kiếm" mà đụng ai cũng chém là sao ?

[cunconmocoi]

38. Thế nào là giải thoát ?.

Một ông tăng hỏi Thạch Đầu:
- Thế nào là giải thoát?
- Ai trói ngươi?
- Thế nào là Tịnh Độ?
- Ai làm bẩn ngươi?
- Thế nào là Niết Bàn?
- Ai làm ngươi, sống, chết?
(Cảnh Đức Truyền Đăng Lục)

Câu trả lời của Thạch Đầu chỉ mình tự trói, tự ô uế, tự gây ra sanh, tử.

_____________

Lòng sư phụ như biển hồ lai láng,
Dạ Học Tăng như vũng nước chân trâu.
Uổng công người dạy dỗ bấy lâu,
Một với một là hai, con chỉ biết.

[cunconmocoi]

39. Gà mẹ ấp trứng.

Một ông tăng hỏi Đầu Tử:
- Đệ tử hỏi một câu, thiền sư liền đáp ngay; nếu bỗng nhiên hỏi ngàn vạn câu thì thiền sư làm sao?
- Giống gà mẹ ấp trứng.

Phương pháp có nhiều nhưng không ngoài mục đích kiến tánh.

____________

Làm sao ai biết làm sao ?!

Dẫu có bề nào cũng chẳng làm sao !.

[cunconmocoi]

40. Ta có thể đánh trống.


Có ông tăng hỏi Hòa Sơn:
- Thế nào là chân quá?
- Ta có thể đánh trống!
- Thế nào là chân đế?
- Ta có thể đánh trống!
- Tức tâm tức Phật không thể hỏi, nhưng phi tâm phi Phật là sao?
- Ta có thể đánh trống!
- Đối với bậc thượng nhân, làm sao mà giáo hóa?
- Ta có thể đánh trống!

Chân là chân thật, quá là độ quá; chân quá nghĩa là đã giác ngộ. Trong Phật học, tu tập học vấn gọi là văn; học tận học vấn gọi là "lân" đã tiếp cận đạo, là hàng xóm của Phật. Đã thông quá "Văn" và "Lân" là đạt tới cảnh giới tối cao gọi là "Chân Quá.” Ngôn ngữ không truyền đạt được sự thật, nếu bị lời nói làm cho khốn quẫn thì càng ngày càng đi sâu vào mê lộ, không tìm ra được chân lý.

______________


Câu kệ mẹ cho đọc mãi hoài ,

Từng câu, từng chữ trọn âm giai,

Nghìn Thu gió cuốn chim bay mõi,

Một thoáng luân hồi : chuyện bóng bay.