Những đoá hoa thiền

[cunconmocoi]

450 Ngã xuống.

Một tăng hỏi Tào Sơn:
- Không có người nào ngã xuống đất mà không bò dậy, thế nào là ngã xuống?
- Chỉ cần ngươi chịu.
- Thế nào là bò dậy?
- Bò dậy rồi!

( Thiền Cơ)

_____________

[cunconmocoi]

451 Vỗ kiếm giết người.

Một ông tăng hỏi Tào Sơn:
- Trong nước người vỗ kiếm là ai?
- Tào Sơn.
- Định giết ai?
- Ai cũng giết.
- Bỗng gặp cha mẹ phải làm sao?
- Còn chọn lựa gì nữa?
- Còn mình thì sao?
- Ai làm gì được ta?
- Vì sao không giết?
- Không có chỗ hạ thủ.

(Thiền Cơ)

_____________

[cunconmocoi]

452 Tâm của cổ Phật.

Có ông tăng hỏi Nam Dương Trung quốc sư:
- Thế nào là tâm của cổ Phật?
- Tường vách, ngói gạch.
- Tường vách, ngói gạnh chẳng phải là vật vô tình sao?
- Phải.
- Có nói pháp không?
- Thường nói, chẳng nghỉ.

(Minh Tâm Kiến Tánh Thoại Thiền Tông)

______________

[cunconmocoi]

453 Điều sâu xa nhất.

Đạo Ngộ đang ngồi Thiền trên thiền sàng, một ông tăng đến hỏi:
- Điều sâu xa nhất của giáo pháp là gì?
Đạo Ngộ bước xuống thiền sàng nói với ông:
- Ngươi từ nơi xa xôi đến đây, nhưng rất tiếc ta không có gì cho ngươi cả.
(Zen Koans)

___________

- Ngươi từ nơi xa xôi đến đây, nhưng rất tiếc ta không có gì cho ngươi cả. nếu ta có gì cho ngươi thì đó là đồ giả !

[cunconmocoi]

454 Vân Cư.

Thiền sư Vân Cư có nhiều đồ đệ, một đồ đệ người Tân La (Đại Hàn) thưa:
- Con có đạt được một cái gì đó, nhưng không thể nào diễn tả ra được, tại sao vậy?
- Đâu có gì khó.
- Xin thầy chỉ cho con.
Thiền sư kêu:
- Tân La! Tân La!
(Zen Koans)

_____________

- Tân La! Tân La!
_ Nó đó !

[cunconmocoi]

455 Thời gian của Quy Sơn.

Quy Sơn nói với đồ đệ rằng:
- Mỗi năm, mùa Đông lập lại những ngày lạnh. Năm ngoái cũng lạnh như năm nay, và sang năm cũng lạnh như thế này. Các ngươi hãy cho ta biết những ngày nào của năm được lập lại?
Ngưỡng Sơn bước ra lạy rồi đứng im. Quy Sơn nói:
- Ta biết ngươi không trả lời được câu hỏi của ta, và quay ra hỏi Hương Nghiêm:
- Còn ngươi thì sao?
- Con có thể trả lời được câu hỏi của sư phụ.
Nhưng trước khi ông nói thêm thì Quy Sơn đã cắt ngang:
- Ta rất mừng Ngưỡng Sơn không trả lời được câu hỏi của ta.
(Zen Koans)

______________

[cunconmocoi]

456 Vượt lên ngoài vật.

Một tối, Mã Tổ cùng ba đồ đệ ưu tú là Tây Đường, Bách Trượng, Nam Tuyền thưởng trăng. Mã Tổ hỏi :
- Chính lúc này nên làm gì?
Tây Đường đáp:
- Chính là lúc cúng dường.
Bách Trượng đáp:
- Chính là lúc tu hành.
Chỉ có Nam Tuyền không đáp, phất tay áo mà đi. Mã Tổ nói:
- Kinh vào Tạng, Thiền về Hải, chỉ có Nam Tuyền vượt ra ngoài vật.
(Nhất Nhật Nhất Thiền Ngữ)

____________

[cunconmocoi]

457 Bài kệ cuối cùng của Pháp Tiến.

Một hôm, Pháp Tiến tiên đoán mình sẽ mất sau bẩy ngày. Đến ngày thứ bẩy ông triệu tập môn đồ lại và nói:
- Theo tục lệ, phải viết một bài kệ từ giã, nhưng ta không phải là một thi sĩ, cũng không phải là một nhà thư họa, một người trong các ngươi hãy viết hộ ta.
Nói rồi ông liền đọc:
Ta từ nơi xán lạn
Và lại trở về nơi xán lạn
Thế là gì?
Ông tăng đang chép thưa:
- Còn thiếu một câu nữa!
Pháp Tiến bèn hét lên một tiếng và mất.
(Zen Koans)

-------------

Pháp Tiến học thiền ở Trung Hoa nhiều năm. Sau khi trở về Nhật Bản ông giảng dạy ở vùng Đông Bắc. Trước sự kiện xẩy ra trong công án này ông thường kể câu chuyện ông nghe được ở Trung Hoa cho đệ tử nghe. Một năm, vào ngày 25, tháng chạp, một vị thiền sư già nói với đệ tử:
- Năm tới ta sẽ không ở cùng với các ngươi nữa, vậy các ngươi hãy cư sử tốt với ta trong năm nay.
Đồ chúng cho là lời nói đùa, nhưng họ vẫn đối đãi ân cần với thầy. Vào chiều ngày đầu năm mới, thiền sư nói với chúng đệ tử:
- Ta sẽ ra đi vào ngày mai, khi trời ngưng tuyết.
Đồ chúng cười và nghĩ rằng thầy mình đã lẫn. Nhưng vào nửa đêm thì trời bắt đầu đổ tuyết và sáng hôm sau họ không thấy thiền sư đâu. Sau cùng tìm thấy thiền sư ở thiền đường và đã qua đời. Pháp Tiến kể lại chuyện này và bàn rằng các thiền sư có thể (mặc dầu không cần thiết) tiên đoán cái chết của mình, như ông đã làm trong công án này.
Lời nói cuối cùng của Pháp Tiến diễn tả khái niệm về Tương Lai của nhà Phật. Ông từ nơi xán lạn tới và lại trở về nơi xán lạn. Đời sống là vĩnh hằng. Chúng ta đến từ đời sống vĩnh hằng và sẽ trở lại đời sống vĩnh hằng. Chúng ta đương sống đời sống vĩnh hằng nhưng vì vô minh nên chúng ta không biết.

[cunconmocoi]

458 Khoái hoạt! Khoái hoạt!

Câu nói đầu môi của Đàm Chiếu là:
- Khoái hoạt! Khoái hoạt!
Khi sắp mất lại kêu lên:
- Khổ rồi! Khổ rồi! Diêm Vương đến bắt ta!
Một ông tăng hỏi:
- Thiền sư lúc bị Tiết Độ Sứ ném xuống nước mà thần sắc vẫn không đổi, sao bây giờ lại trở thành thế này?
Thiền sư giơ chiếc gối lên hỏi lại:
- Lúc đó đúng hay bây giờ đúng?
Ông tăng không đáp được.

(Thiền Cơ)

___________

[cunconmocoi]

459 Lùn và cao.

Tòng Triển hỏi một ông tăng:
- Ngươi làm công đức gì mà thân thể cao lớn vậy?
- Thiền sư lùn nhiều, ít?
Tòng Triển khom người xuống làm dáng lùn, ông tăng nói:
- Thầy chẳng nên mắng người.
- Chẳng phải ngươi mắng ta sao?
(Thiền Cơ)

______________