Kinh Duy Ma Cật chữ Hán + Hán Việt + Việt dịch

[Thanh Trúc]

Kinh Duy Ma Cật.................................................. .................................................. ......................14
__________________________________________________ _____________________________________


ĐẠI CA DIẾP (12)

Phật bảo Đại Ca Diếp :
– Ông đi đến thăm bịnh ông Duy Ma Cật.

Ca Diếp bạch Phật :
– Bạch Thế Tôn ! Con không kham lãnh đến thăm bịnh ông. Là vì sao? - Con nhớ lại trước kia, khi khất thực trong xóm nhà nghèo, lúc ấy ông Duy Ma Cật đến nói với con rằng : Này Ngài Đại Ca Diếp! Có lòng từ bi mà không phổ cập là bỏ nhà giàu mà đi đến nhà nghèo. Ngài Ca Diếp ! Ở Pháp bình đẳng nên đi khất thực theo thứ lớp. Vì không ăn mà đi khất thực ; vì phá tướng hòa hiệp mà bốc cơm ăn ; vì không nhận mà nhận món ăn của người ; vì tưởng “không tụ” mà vào làng xóm ; có thấy sắc cũng như người đui ; có nghe tiếng cũng như vang ; có ngửi mùi cũng như gió ; lúc nếm vị không phân biệt ; chạm các vật như trí chứng(13) ; biết các Pháp tướng như huyễn, không tự tánh, không tha tánh, trước vốn không sanh, nay cũng không diệt. Ngài Ca Diếp ? Nếu có thể không bỏ bát tà(14) mà vào bát giải thoát(15), dùng tướng tà mà vào Chánh pháp, dùng một bữa ăn mà thí cho tất cả, cúng dường chư Phật và các bực Hiền Thánh rồi sau mới ăn. Ăn như thế, không phải có phiền não, không phải rời phiền não, không phải vào định ý(15), không phải ra định ý, không phải ở thế gian, không phải ở Niết bàn, người thí không có phước lớn, không có phước nhỏ, không được lợi ích, không bị tổn hại, đó chính là vào Phật đạo, không nương theo hạnh Thanh Văn. Ngài Ca Diếp ? Nếu ăn như thế là ăn đồ cúng thí của người không uổng vậy.

Bạch Thế Tôn ! Lúc đó con nghe ông Duy Ma Cật nói lời ấy tỏ ngộ được điều chưa từng có, càng sâu khởi tâm cung kính tất cả các vị Bồ Tát. Con lại nghĩ rằng : “Kẻ danh gia này có biện tài trí tuệ mới được như thế ? Ai nghe mà chẳng phát tâm Vô Thượng Chánh Đẳng Chánh Giác ? Từ ấy đến nay, con chẳng còn đem hạnh Thanh Văn(17), Bích Chi Phật (18) để khuyên dạy người, vì thế nên con không kham lãnh đến thăm bịnh ông.

[Thanh Trúc]

Kinh Duy Ma Cật.................................................. .................................................. ......................15
__________________________________________________ _____________________________________

III. Đệ tử phẩm.

弟子品

第 三

[Thanh Trúc]

Kinh Duy Ma Cật.................................................. .................................................. ......................15
__________________________________________________ _____________________________________



Phật cáo Tu-bồ-đề: Nhữ hành nghệ Duy-ma-cật vấn tật.

Tu-bồ-đề bạch Phật ngôn: Thế Tôn! Ngã bất kham nhiệm nghệ bỉ vấn tật. Sở dĩ giả hà? Ức niệm ngã tích, nhập kỳ xá tùng khất thực. Thời, Duy-ma-cật thủ ngã bát, thành mãn phạn, vị ngã ngôn: Duy, Tu-bồ-đề! Nhược năng ư thực đẳng giả, chư pháp diệc đẳng. Chư pháp đẳng giả, ư thực diệc đẳng. Như thị hành khất, nãi khả thủ thực. Nhược Tu-bồ-đề bất đoạn dâm, nộ, si, diệc bất dữ câu. Bất hoại ư thân, nhi tùy nhất tướng. Bất diệt si ái, khởi ư giải thoát. Dĩ ngũ nghịch tướng nhi đắc giải thoát. Diệc bất giải, bất phược. Bất kiến tứ đế, phi bất kiến đế. Phi đắc quả, phi bất đắc quả. Phi phàm phu, phi ly phàm phu pháp. Phi thánh nhân, phi bất thánh nhân. Tuy thành tựu nhất thiết pháp, nhi ly chư pháp tướng, nãi khả thủ thực. Nhược Tu-bồ-đề bất kiến Phật, bất văn pháp, bỉ ngoại đạo Lục sư: Phú-lan-na Ca-diếp, Mạt-già-lê Câu-xa-lê tử, Xan-xà-dạ Tỳ-la-đê tử, A-kỳ-đa Sí-xá-khâm-bà-la, Ca-la-cưu-đà Ca-chiên-diên, Ni-kiền-đà Nhã-đề tử đẳng thị nhữ chi sư. Nhân kỳ xuất gia, bỉ sư sở đọa, nhữ diệc tùy đọa, nãi khả thủ thực.

Nhược Tu-bồ-đề nhập chư tà kiến, bất đáo bỉ ngạn, trụ ư bát nạn, bất đắc vô nạn, đồng ư phiền não, ly thanh tịnh pháp. Nhữ đắc vô tranh Tam-muội. Nhất thiết chúng sinh diệc đắc thị định. Kỳ thí nhữ giả, bất danh phước điền. Cúng dường nhữ giả, đọa tam ác đạo, vi dữ chúng ma cộng nhất thủ, tác chư lao lữ. Nhữ dữ chúng ma, cập chư trần lao, đẳng vô hữu dị. Ư nhất thiết chúng sinh, nhi hữu oán tâm. Báng chư Phật, hủy ư pháp, bất nhập chúng số, chung bất đắc diệt độ. Nhữ nhược như thị, nãi khả thủ thực.

[Thanh Trúc]

Kinh Duy Ma Cật.................................................. .................................................. ......................15
__________________________________________________ _____________________________________


TU BỒ ĐỀ (19)

Phật bảo Tu Bồ Đề :
– Ông đi đến thăm bịnh ông Duy Ma Cật.

Tu Bồ Đề bạch Phật :
– Bạch Thế Tôn ? Con không kham lãnh đến thăm bịnh ông. Vì sao? - Nhớ lại thuở trước, con vào khất thực nơi nhà ông, lúc đó trưởng giả Duy Ma Cật lấy cái bát của con đựng đầy cơm rồi nói với con rằng : “Thưa Ngài Tu Bồ Đề ! Đối với cơm bình đẳng, thì các Pháp cũng bình đẳng, các Pháp bình đẳng thì cơm cũng bình đẳng, đi khất thực như thế mới nên lãnh món ăn. Như Tu Bồ Đề không trừ dâm nộ si cũng không chung cùng với nó, không hoại thân mình mà theo một tướng, không dứt si ái sanh ra giải thoát, ở tướng ngũ nghịch(20) mà đặng giải thoát, không mở cũng không buộc, không thấy tứ đế(21) cũng không phải không thấy tứ đế, không phải đắc quả cũng không phải không đắc quả, không phải phàm phu cũng không phải rời phàm phu, không phải thánh nhơn, không phải không thánh nhơn, tuy làm nên tất cả các Pháp mà rời tướng các Pháp, thế mới nên lấy món ăn. Như Tu Bồ Đề không thấy Phật không nghe Pháp, bọn lục sư ngoại đạo(22) kia như Phú Lan Na Ca Diếp, Mạc Dà Lê Câu Xa Lê Tử , San Xà Dạ Tỳ La Chi Tử , A Kỳ Đa Xy Xá Khâm Ba La, Ca La Cưu Đà Ca Chiên Diên, Ni Kiền Đà Nhã Đề Tử là thầy của Ngài. Ngài theo bọn kia xuất gia, bọn lục sư kia đọa, Ngài cũng đọa theo, mới nên lấy món ăn.

Tu Bồ Đề ! Nếu Ngài vào nơi tà kiến, không đến bờ giác, ở nơi tám nạn, không được khỏi nạn, đồng với phiền não, lìa Pháp thanh tịnh, Ngài được Vô tránh Tam muội(23), tất cả chúng sanh cũng được Tam muội ấy, những người thí cho Ngài chẳng gọi phước điền, những kẻ cúng dường cho Ngài đọa vào ba đường ác(24), Ngài cùng với Ma nắm tay nhau làm bạn lữ, Ngài cùng với các Ma và các trần lao như nhau không khác, đối với tất cả chúng sanh mà có lòng oán hận, khinh báng Phật, chê bai Pháp, không vào số chúng (Tăng), hoàn toàn không được diệt độ, nếu Ngài được như thế mới nên lấy món ăn.

[Thanh Trúc]

Kinh Duy Ma Cật.................................................. .................................................. ......................16
__________________________________________________ _____________________________________

III. Đệ tử phẩm.

弟子品

第 三

[Thanh Trúc]

Kinh Duy Ma Cật.................................................. .................................................. ......................16
__________________________________________________ _____________________________________


Thời ngã, Thế Tôn, văn thử mang nhiên, bất thức thị hà ngôn, bất tri dĩ hà đáp. Tiện trí bát, dục xuất kỳ xá.

Duy-ma-cật ngôn: Duy, Tu-bồ-đề! Thủ bát vật cụ. Ư ý vân hà? Như Lai sở tác hóa nhân, nhược dĩ thị sự cật, ninh hữu cụ phủ?

Ngã ngôn: Phất dã.

Duy-ma-cật ngôn: Nhất thiết chư pháp, như ảo hóa tướng. Nhữ kim bất ưng hữu sở cụ giã. Sở dĩ giả hà? Nhất thiết ngôn thuyết bất ly thị tướng. Chí ư trí giả bất trước văn tự, cố vô sở cụ. Hà dĩ cố? Văn tự tánh ly. Vô hữu văn tự, thị tắc giải thoát. Giải thoát tướng giả, tắc chư pháp dã.

Duy-ma-cật thuyết thị pháp thời, nhị bá thiên tử đắc pháp nhãn tịnh. Cố ngã bất nhiệm nghệ bỉ vấn tật.

[Thanh Trúc]

Kinh Duy Ma Cật.................................................. .................................................. ......................16
__________________________________________________ _____________________________________


Bạch Thế Tôn ! Lúc đó con nghe những lời ấy rồi mờ mịt không biết là nói gì, cũng không biết lấy lời chi đáp, con liền để bát lại muốn ra khỏi nhà ông.

Ông Duy Ma Cật nói : Thưa Ngài Tu Bồ Đề! Ngài lấy bát chớ sợ ? Ý Ngài nghĩ sao ? Như Phật biến ra một người huyễn hóa và nếu người huyễn hóa đó đem việc này hỏi Ngài, chừng ấy Ngài có sợ chăng ?

Con đáp : “Không sợ !”.

Trưởng giả Duy Ma Cật lại nói : Tất cả các Pháp như tướng huyễn hóa, Ngài không nên có tâm sợ sệt. Vì sao ? – Vì tất cả lời nói năng không lìa tướng huyễn hóa, chí như người trí không chấp văn tự nên không sợ. Vì sao thế ? - Tánh văn tự vốn ly, không có văn tự đó là giải thoát. Tướng giải thoát đó là các Pháp vậy”.

Khi ông Duy Ma Cật nói Pháp ấy rồi, hai trăm Thiên Tử được Pháp nhãn thanh tịnh. Vì thế, nên con không kham lãnh đến thăm bịnh ông.

[Thanh Trúc]

Kinh Duy Ma Cật.................................................. .................................................. ......................17
__________________________________________________ _____________________________________

III. Đệ tử phẩm.

弟子品

第 三

[Thanh Trúc]

Kinh Duy Ma Cật.................................................. .................................................. ......................17
__________________________________________________ _____________________________________


Phật cáo Phú-lâu-na Di-đa-la-ni tử: Nhữ hành nghệ Duy-ma-cật vấn tật.

Phú-lâu-na bạch Phật ngôn: Thế Tôn! Ngã bất kham nhiệm nghệ bỉ vấn tật. Sở dĩ giả hà? Ức niệm ngã tích, ư đại lâm trung, tại nhất thọ hạ, vị chư tân học tỳ-kheo thuyết pháp. Thời, Duy-ma-cật lai, vị ngã ngôn: Duy, Phú-lâu-na! Tiên đương nhập định, quán thử nhân tâm, nhiên hậu thuyết pháp. Vô dĩ uế thực, trí ư bảo khí. Đương tri thị tỳ-kheo tâm chi sở niệm. Vô dĩ lưu ly đồng bỉ thủy tinh. Nhữ bất năng tri chúng sinh căn nguyên, vô đắc phát khởi dĩ Tiểu thừa pháp. Bỉ tự vô sang, vật thương chi dã. Dục hành đại đạo, mạc thị tiểu kinh. Vô dĩ đại hải nạp ư ngưu tích. Vô dĩ nhật quang đẳng bỉ huỳnh hỏa.

Phú-lâu-na! Thử tỳ-kheo cửu phát Đại thừa tâm, trung vong thử ý. Như hà dĩ Tiểu thừa pháp nhi giáo đạo chi? Ngã quan Tiểu thừa trí huệ vi thiển: Du như manh nhân, bất năng phân biệt nhất thiết chúng sinh căn chi lợi độn.

Thời, Duy-ma-cật tức nhập Tam-muội, linh thử tỳ-kheo tự thức túc mạng, tằng ư ngũ bá Phật sở thực chúng đức bổn, hồi hướng A-nậu-đa-la Tam-miệu Tam-bồ-đề. Tức thời hoát nhiên, hoàn đắc bổn tâm. Ư thị, chư tỳ-kheo khể thủ lễ Duy-ma-cật túc.

Thời, Duy-ma-cật nhân vị thuyết pháp, ư A-nậu-đa-la Tam-miệu Tam-bồ-đề, bất phục thối chuyển. Ngã niệm Thanh văn bất quán nhân căn, bất ưng thuyết pháp. Thị cố bất nhiệm nghệ bỉ vấn tật.

[Thanh Trúc]

Kinh Duy Ma Cật.................................................. .................................................. ......................17
__________________________________________________ _____________________________________


PHÚ LÂU NA (25)

Phật bảo Phú Lâu Na Di Đa La Ni Tử :
– Ông đi đến thăm bịnh ông Duy Ma Cật.

Phú Lâu Na bạch Phật :
– Bạch Thế Tôn ? Con không kham lãnh đến thăm bịnh ông. Vì sao ? Nhớ lại trước kia con ở trong rừng lớn, dưới gốc cây nói Pháp cho các Tỳ Kheo mới học, lúc đó ông Duy Ma Cật đến bảo con : “Thưa Phú Lâu Na ! Ngài nên nhập định trước để quán sát tâm địa của những người này, rồi sau mới nên nói Pháp. Ngài chớ đem món ăn dơ để trong bát báu, phải biết rõ tâm niệm của các vị Tỳ kheo này, chớ cho ngọc lưu ly đồng với thủy tinh, chớ nên dùng pháp Tiểu thừa mà phát khởi cho họ, những người kia tự không có tì vết, chớ làm cho họ có tì vết, họ muốn đi đường lớn, chớ chỉ lối nhỏ. Ngài chớ nên đem biển lớn để vào dấu chơn trâu, chớ cho ánh sáng mặt trời đồng với lửa đom đóm. Ngài Phú Lâu Na ! Những vị Tỳ kheo này đã phát tâm Đại thừa từ lâu, giữa chừng quên lãng, nay tại sao lại lấy pháp Tiểu thừa dẫn dạy họ? Tôi xem hàng Tiểu thừa trí tuệ cạn cợt cũng như người mù, không phân biệt được căn tánh lợi độn của chúng sanh.

Lúc bấy giờ ông Duy Ma Cật liền nhập Tam muội (Chánh định) làm cho những vị Tỳ kheo đó biết được kiếp trước của mình đã từng ở 500 đức Phật vun trồng các cội đức, hồi hướng về đạo Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, liền đó rỗng suốt trở lại đặng bổn tâm (Đại thừa). Khi ấy, các vị Tỳ kheo cúi đầu đãnh lễ nơi chơn ông Duy Ma Cật, ông liền nhân đó nói pháp làm cho tất cả không còn thối lui nơi đạo vô thượng Bồ Đề.

Con nghĩ hàng Thanh Văn như con không quán được căn cơ của người, không nên nói Pháp. Vì thế con không kham lãnh đến thăm bịnh ông.