Tự-giải thoát qua thấy với tánh giác trần trụi

[cunconmocoi]

TỰ-GIẢI THOÁT QUA THẤY VỚI TÁNH GIÁC TRẦN TRỤI

Self-Liberration through seeing with naked awareness

Snow Lion Publications, 2000 - NXB. THIỆN TRI THỨC, 2012

Lời TRI ÂN CỦA DỊCH GIẢ


Như là dịch giả, tôi muốn trước hết cám ơn, rất nhiều hơn là tôi có thể diễn đạt bằng lời, Dudjom Rinpo- che bởi tất cả trí huệ, lòng tốt và gây cảm hứng của ngài, khi lần đầu tiên đưa tôi vào nghĩa sâu rộng của Đại Toàn Thiện và bởi bản thân ngài cung cấp ví dụ hoàn hảo và sống động cho những giáo lý ấy. Tôi cũng muốn mở rộng sự biết ơn mãi mãi đến Namkhai Norbu Rinpoche bởi đã dẫn dắt tôi xa hơn trên con đường này và soi sáng nhiều chiều kích khác nhau của những giáo lý Đại Toàn Thiện. Tôi cũng muốn cám ơn Thinley Norbu Rinpoche, Kangyur Rinpoche, Chatral Rinpoche, Giáo sư C.R. Lama, Lama Gonpo Tsedan, và Lama Tharchin bởi những cái thấy sâu xa khác nhau vào Đại Toàn Thiện mà các vị đã chia xẻ với tôi. Bản dịch trong cuốn sách này chỉ có thể bởi vì sự cộng tác rộng rãi trước nhất của Lama Tharchin của Kongpo như là kết quả của một khóa học ngài trình bày ở New York tháng Mười năm 1985, và tiếp theo của Namkhai Norbu Rirtpoche trong việc đọc hết bản văn, sửa chữa và gợi ý những chỗ xem lại. Những giải thích miệng của những vị thầy Tây Tạng này đã được gồm vào bình giảng của tôi đi theo bản dịch.

Tôi cũng biết ơn với sự giúp đỡ, tài chính và những cái khác, cho tôi bởi Cộng Đồng Dzogchen ở Conway và Cộng Đồng Dzogchen của Anh quốc trong khi hoàn thành cuốn sách này, và Nina Robinson bởi sự gây cảm hứng và khuyến khích. Tôi cũng biết ơn Bob Kohut, Susan Quasha và George Quasha bởi nhiều gợi ý giá trị, và đặc biệt Larry Spiro đã chia xẻ với tôi nhiều cái thấy sâu xa vào tương quan giữa tâm lý trị liêu và con đường tâm linh. Cuối cùng, tôi cũng gởi cám ơn đến Maya và Arthur Mandelbaum do những nỗ lực của họ trong việc dịch miệng ở khóa học ở New York với Lama Tharchin.

Vajranatha

[cunconmocoi]

BẢN VĂN DỊCH

1._ Đây là "Tự-Giải thoát qua Thấy với tánh Giác Trần trụi", một Dẫn nhập Trực tiếp vào trạng thái của tánh Giác Nội tại,

Từ "Giáo lý Sâu xa Tự-Giải thoát trong Trạng thái Bổn nguyên của những Bổn tôn Hiền hòa và Hung nộ".


2._ Kính lễ Ba Thân và những Bổn tôn tiêu biểu cho sự trong sáng quang minh vốn sẵn của tánh giác nội tại.


3._ Ở đây ta sẽ dạy "Tự-Giải thoát qua Thấy với tánh Giác Trần trụi", nó là một dẫn nhập trực tiếp vào tánh giác nội tại.

Từ "Giáo lý Sâu xa của Tự-Giải thoát trong trạng thái Bổn nguyên của những Bổn tôn Hiền hòa và Hung nộ".

Thật vậy, sự dẫn nhập này vào tánh giác nội tại của con Cần được khéo léo tham thiền, hỡi những đứa con may mắn của gia đình cao cả!

SAMAYA

.............. gya gya gya

[cunconmocoi]

5._ Kye-ho!

Hỡi những đứa con phước đức của ta, hãy nghe đây!

Dù cái thường được gọi là "tâm" được quý trọng rộng rãi và được bàn luận nhiều,

Nó vẫn không được thấu hiểu hay bị hiểu sai hay chỉ được hiểu trong một mặt.

Bởi vì nó không được thấu hiểu đúng như tự thân nó là,

Nên có vô số ý tưởng và khẳng định triết học.

Hơn nữa, bởi vì những cá nhân bình thường không thấu hiểu nó,

Họ không nhận biết bản tánh của chính họ,

Thế nên họ tiếp tục lạc lõng trong sáu số phận (tái sanh) trong ba cõi và kinh nghiệm khổ đau.

Bởi thế, không thấu hiểu tâm con là một lỗi lầm rất nặng nề.

Cho dù hàng Thanh Văn và Duyên Giác muốn hiểu nó theo học thuyết Vô ngã,

Các Vị vẫn không thâu hiểu nó như chính nó là.

Cũng có những người khác bám luyến vào những ý tưởng và giải thích của riêng họ,

Trở nên bị trói buộc bởi những bám luyến này và như vậy không tri giác Tịnh Quang.

Những Thanh Văn và Duyên Giác bị che chướng bởi những bám luyến vào chủ thể và đối tượng.

Những nhà Trung Đạo (Madhyamika) bị che chướng bởi những bám luyến vào những cực đoan của Hai Chân Lý.

Những hành giả của Kriya Tantra và Yoga Tantra bị che chướng bởi những bám luyến vào thực hành seva-sadhana.

Những hành giả của Mahayoga và Anuyoga bị che chướng bởi những bám luyến vào Không Gian và Tánh Giác.

Và về thật nghĩa của bất nhị, bởi vì họ chia những cái này (Không Gian và Tánh Giác) thành hai, họ rơi vào lệch lạc.

Nếu hai cái này không trở thành một, không có chút nhị nguyên nào, chắc chắn con không đắc Phật quả.

Về tự tâm của con, như với mọi người, sanh tử và niết bàn là không thể chia tách.

Tuy nhiên, bởi vì con cứ dai dẳng chấp nhận và ôm mang bám luyến và ghét bỏ, con sẽ tiếp tục lạc lõng trong sanh tử.

Thế nên, cần bỏ lại cả hai, những pháp hoạt động và những pháp không hoạt động,

Tuy nhiên, bởi vì tự giải thoát qua thấy trần trụi nhờ tánh giác nội tại được phát lộ ở đây cho con,

Con nên hiểu rằng mọi pháp có thể được hoàn thiện và tròn vẹn trong Tự Giải Thoát toàn thể vĩ đại.

Và thế nên, bất cứ (thực hành nào con làm) đều có thể đưa đến hoàn thiện trong Đại Toàn Thiện.

SAMAYA
............... gya .....gya.....gya

[cunconmocoi]

6._ Về phần tánh giác lóng lánh được gọi là "tâm" này,

Dù người ta nói nó hiện hữu, nó không thực sự hiện hữu.

(Mặt khác) như là một nguồn, nó là nguồn gốc của sự khác biệt của tất cả an lạc của niết bàn và tất cả buồn đau của sanh tử.

Và về phần như là cái gì được khao khát, nó được yêu thích giống như Mười Một Thừa,

Về tên, những tên khác nhau áp dụng cho nó thì vô số.

Một số người gọi nó là "bản tánh của tâm" hay “tự tâm".

Những người Tirthika gọi nó là Atman (Ngã) hay "tự ngã".

Những Thanh Văn gọi nó là Anatman hay "vô ngã",

Những nhà Duy Thức (Chittamạưin) gọi nó là Chitta hay "Tâm",

Một số gọi nó là Bát Nhã ba la mật hay " sự toàn thiện của trí huệ".

Một số gọi nó là Tathagatagarbha hay "Như Lai tạng".

Một số gọi nó là Mahamudra hay "Đại Ấn",

Một số gọi nó là "Quả cầu Duy Nhất".

Một số gọi nó là Dharmadhatu (Pháp giới) hay "chiều kích của Thực tại".

Một số gọi nó là Alaya hay "căn cứ của mọi sự",

Và một số gọi nó một cách đơn giản là "cái biết bình thường".

[cunconmocoi]

7 ._ Bây giờ khi con được đưa vào (tánh giác nội tại của con), phương pháp đi vào nó gồm có ba quan sát.

Những tư tưởng trong quá khứ thì trong sáng và trống không và không để lại dấu vết.

Những tư tưởng trong tương lai thì tươi mới và không bị cái gì điều kiện hóa.

Và trong khoảnh khắc hiện tại, khi (tâm con) ở trong thể trạng của chính nó mà không tạo lập một cái gì,

Tự thân tánh giác vào khoảnh khắc đó thì hoàn toàn bình thường,

Và khi con nhìn vào chính mình theo cách trần trụi thế này,

Ở đó chỉ có sự nhìn ngắm thuần túy này, nên hiện diện một sự trong sáng rạng rỡ mà không có ai là người nhìn ngắm;

Chỉ một tánh giác trần trụi biểu lộ là hiện tiền.

Nó trống không và thanh tịnh không nhiễm, không do bất cứ cái gì tạo ra.

Nó là chân thực và không thoái hóa, không có phân biệt nhị nguyên nào giữa trong sáng và tánh Không.

Nó không thường nhưng cũng không do bất cứ cái gì tạo ra.

Tuy nhiên, nó không phải đơn thuần không có gì cả hay có thể bị hủy diệt bởi vì nó rạng rỡ và hiện diện.

Nó không hiện hữu như là một thực thể đơn nhất bởi vì nó hiện diện và trong sáng như là nhiều.

(Mặt khác) nó không được tạo ra như là nhiều bởi vì nó thì không thể phân chia và là một vị đơn nhất,

Tánh giác tự thân vốn sẵn này không lưu xuất từ cái gì ngoài chính nó.

Đây là sự dẫn nhập đích thật vào thể trạng thực của sự vật.

[cunconmocoi]

8 ._ Trong cái này (tánh giác nội tại), Ba Thân là không thể tách lìa và hiện diện tròn đầy như là một.

Bởi vì nó trống không và không được tạo ra bất kỳ ở đâu, nó là Pháp thân,

Bởi vì sự trong sáng quang minh của nó tiêu biểu cho sự rạng rỡ trong suốt vốn sẵn của tánh Không, nó là Báo thân.

Bởi vì sự sanh khởi của nó không bị che chướng và đứt đoạn ở bất cứ đâu, nó là Hóa thân.

Ba Thân này trọn vẹn và hiện diện đầy đủ như là một, chúng chính là tinh túy của nó.

[cunconmocoi]

9 ._ Khi con được đưa vào như vậy qua phương pháp cực kỳ mạnh mẽ này để đi vào thực hành,

(Con trực tiếp khám phá) rằng tánh giác tự thân trực tiếp tức thời của con chính là cái này (và không cái gì khác),

Và rằng nó có sự trong sáng tự thân vốn sẵn hoàn toàn không do chế tạo.

Bấy giờ làm sao con có thể nói không hiểu bản tánh của tâm?

Hơn nữa, bởi vì con đang thiền định mà không tìm thấy cái gì ở đó để thiền định về,

Làm sao con có thể nói thiền định của con tiến hành không tốt đẹp?

Bởi vì tánh giác nội tại biểu lộ của con chỉ là cái này,

Làm sao con có thể nói con không thể tìm thấy tự tâm con?

Tâm chỉ là cái đang suy nghĩ đây;

Nhưng nếu con đã tìm kiếm, làm sao con có thể nói con không tìm thấy nó?

Về điều này, không đâu có cái người là nguyên nhân của hoạt động tâm thức.

Và tuy nhiên, bởi vì hoạt động là có, làm sao con có thể nói hoạt động ấy không sanh khởi?

Bởi vì chỉ cho phép (những tư tưởng) an trụ trong thể trạng của chính chúng, không cố gắng sửa sang chúng theo bất kỳ cách gì, thế là đủ,

Làm sao con có thể nói không thể ở yên trong một trạng thái an bình?

Bởi vì để cho (những tư tưởng) là chỉ như chúng là, không cố gắng làm gì với chúng, thế là đủ,

Làm sao con có thể nói con không thể làm gì với chúng?

Bởi vì trong sáng, tánh giác và tánh Không là không thể tách lìa và tự hoàn thiện một cách tự phát,

Làm sao con có thể nói rằng không có gì được hoàn thành bởi thực hành của con?

Bởi vì (tánh giác nội tại) là tự phát sanh và tự toàn thiện một cách tự nhiên mà không có bất kỳ những nhân hay duyên nào trước nó,

Làm sao con có thể nói không thể thành tựu cái gì bởi những nỗ lực của con?

Bởi vì sự sanh khởi của những tư tưởng lan man và sự được giải thoát của chúng xảy ra đồng thời,

Làm sao con có thể nói con không thể áp dụng một đối trị?

Bởi vì tánh giác tức thời của chính con chỉ là cái này,

Làm sao con có thể nói con không biết cái gì về nó?

[cunconmocoi]

11 ._ Không hiện hữu những hiện tượng khác với cái sanh khởi từ tâm.

Khác với sự thiền định đang xảy ra, thì đâu là người đang thiền định?

Không hiện hữu những hiện tượng khác với cái sanh khởi từ tâm.

Khác với sự hành xử đang xảy ra, thì đâu là người đang hành xử?

Không hiện hữu những hiện tượng khác với cái sanh khởi từ tâm.

Khác với thệ nguyện samaya đang xảy ra, thì đâu là người đang giữ gìn nó?

Không hiện hữu những hiện tượng khác với cái sanh khởi từ tâm.

Khác với quả đang xảy ra, thì đâu là người chứng ngộ (quả)?

Con phải nhìn thẳng vào tâm con, quan sát nó trở đi trở lại mãi.

[cunconmocoi]

12._ Khi con ngước nhìn không gian của bầu trời ngoài bản thân con,

Nếu không có những tư tưởng là những phóng xuất được phóng chiếu ra,

Và khi con nhìn vào tự tâm bên trong bản thân con,

Nếu không có người phóng chiếu những tư tưởng bằng cách nghĩ đến chúng,

Bấy giờ tâm vi tế của con sẽ trở nên trong sáng rạng rỡ mà không có gì được phóng chiếu.

Bởi vì Tịnh Quang của tánh giác nội tại của con là trống không, nó là Pháp thân;

Và nó giống như mặt trời mọc trong một bầu trời không mấy sáng sủa.

Cho dù (ánh sáng này không thể nói là) có một hình dạng đặc biệt nào, tuy nhiên, nó có thể được biết hoàn toàn,

Nghĩa của cái này, dù được thấu hiểu hay không, thì đặc biệt quan trọng.

[cunconmocoi]

13._ Tịnh Quang tự phát sanh này, từ sơ thủy không hề được sanh ra (bởi cái gì trước nó),

Là đứa con của tánh giác, nhưng bản thân nó thì không có cha mẹ nào - kỳ diệu thay!

Tánh giác bổn nguyên tự phát sanh này không được sáng tạo ra bởi bất cứ cái gì - kỳ diệu thay!

Nó không trải nghiệm sự sanh cũng không có một nguyên nhân cho cái chết của nó - kỳ diệu thay!

Dù nó được thấy rõ ràng, nhưng không có người để thấy nó - kỳ diệu thay!

Dù nó lang thang suốt khắp sanh tử, nó chẳng hề hấn gì - kỳ diệu thay!

Ngay dù nó đã thấy chính Phật quả, nó cũng chẳng có lợi lạc gì từ điều đó - kỳ diệu thay!

Cho dù nó hiện hữu trong mọi người mọi nơi, nhưng nó vẫn không được nhận biết - kỳ diệu thay!

Tuy nhiên, con cứ mong cầu đạt được quả nào khác với cái này ở đâu khác - kỳ diệu thay!

Cho dù nó hiện hữu trong chính con (và không ở đâu khác), nhưng con cứ tìm kiếm nó ở đâu khác - kỳ diệu thay!