Phẩm XLIII. TU ĐẠT LÀM TỊNH XÁ
Chính tôi được nghe: Một thời Phật ở thành Vương Xá, tại vườn Trúc.
Khi đó nước Xá Vệ có một ông quan đại thần tên là Tu Đạt, nhà giàu, lại chăm làm hạnh bố thí, và hay cứu cấp kẻ nghèo khốn cùng khổ, vì thế nên thời bấy giờ người gọi ông là: Cấp Cô Độc.
Ông sinh được bảy người con trai và đã cưới vợ cho sáu cậu. Cậu thứ bảy có đầy đủ phúc đức tài năng, tướng người tốt đẹp, nên ông yêu quý hơn các cậu kia.
Một hôm có người bạn thân dòng Bà La Môn đến chơi, ông nói rằng:
- Thưa bác tôi sinh hạ được bảy cháu trai, đã lập gia đình cho sáu cháu, còn cháu thứ bảy, muốn nhờ bác, tìm hộ cho cháu, một nơi con nhà thế phiệt có đức hạnh tinh khiết, nết na hòa nhã, thân tướng xinh đẹp.
- Dạ, việc đó tôi xin giúp bác, không khó, vì tôi quen biết nhiều.
Hôm ấy ông sang thành Vương Xá, vào nhà quan Đại Thần tên là Hộ Di khất thực.
Cô con gái ông đưa món ăn cúng dàng, nhìn thấy con người có đức hạnh và xinh, nên ông hỏi cô rằng:
- Thưa cô, xin lỗi, tôi muốn hỏi thăm cô một lời có được không?
- Dạ, xin ông cứ việc hỏi, không sao.
- Dầu tốt lành, hay không tốt lành cô đừng buồn nhé!
- Dạ, xin ông cứ hỏi!
- Thế này hơi không phải! Cô đã lập gia đình chưa?
- Thưa ông, chưa có, cháu còn đương ở với ba má cháu.
- Đã có ai dạm hỏi chưa ?
- Thưa ông chưa có!
- Quan đại thần hôm nay có nhà không?
- Thưa ông, ba cháu hôm nay ở nhà!
- Cô thưa với quan lớn, tôi muốn vào thăm quan, và nói câu chuyện.
Cô vào thưa với quan đại thần rằng:
- Thưa cha, ngoài có người Bà La Môn, muốn vào gặp cha thưa chuyện?
Ông ra nhà khách, hai người gặp nhau, hỏi han vui vẻ! Bà La Môn nói:
- Thưa Phụ Tướng! Ngài có biết ông Tu Đạt làm quan đại thần ở nước Xá Vệ không?
- Thưa, chưa gặp ông lần nào; nhưng có biết tiếng!
- Thưa, Phụ Tướng! Ông nầy nhà giàu nhất nước Xá Vệ; được người con trai út, thông minh tuấn tú, sau này có thể làm lớn, tôi có nhận một lời ông ấy đi kén vợ cho cậu nhưng đã đi nhiều nơi. Song chưa tìm đâu được người có thể hợp ý, tình cờ hôm nay vào đây, thấy con gái của Ngài là một người đoan chính hơn đời.
Vậy tôi xin mối cho con ông Tu Đạt thì Ngài có vui lòng không?
- Dạ, được lắm tưởng nhà ai, chứ nhà ông Tu Đạt tôi rất bằng lòng.